Tahvil

Tahvil, yatırım dünyasına yeni yeni adım atacak olan bireylerin sıklıkla duyacağı bir terim. Özellikle de düşük riskli kabul edilen yatırım araçlarına yönelen yatırımcılar tarafından sıklıkla tercih edilen bir alternatif olan tahville alakalı bilmeniz gereken tüm temel detayları, bu sayfada bulabilirsiniz.

Tahvil Nedir?

Tahvil, devlet veya özel kurumlar tarafından finansman sağlamak amacı ile çıkarılan yazılı bir senettir- bir borçlanma aracı şeklinde de tanımlanabilecek olan tahvili çıkaran taraf borç alan, alan taraf da borç veren konumundadır. Bu borç senetleri, alan tarafa belli dönemler sonunda belli miktarda faiz getirisi sağlar.

Tahvillerin vadesi bir yıldan fazladır. Kaynak ihtiyacı olan özel kurumlar, SPK’dan (Sermaye Piyasası Kurulu) izin alarak tahvil çıkarabilir. Devlet ise tahvilleri temel olarak anapara ihtiyacını karşılamak amacıyla basar ve vadelerini de kendi ihtiyaçları dahilinde belirler. Devlet tahvilleri ve özel kurumlar tarafından çıkarılan tahviller arasındaki en önemli fark, devlet tahvillerinin temerrüt (taraflardan birinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi) riski taşımaması, şirket tahvillerinde ise böyle bir risk bulunmasıdır.

Çoğunlukla, vadesine -veya itfasına- kadar altı ayda bir belli bir miktarda faiz ödeyen tahviller, hisse senetleri ve nakit benzeri yatırım araçları ile birlikte üç temel jenerik varlık sınıfından bir tanesidir.

Tahvillerin Temel Özellikleri Nelerdir?

Tahvillerin bilmeniz gereken temel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

- Tahvil sahibi yatırımcı, tahvili çıkaran kuruluşun alacaklısı konumundadır,
- Tahvilde belirtilen vadenin sona ermesiyle birlikte, tahvili alan yatırımcı ile çıkaran kuruluş arasındaki hukuki ilişki de sonlanır,
- Bir tahvilin nominal değerinin üst ve alt sınırını, tahvili çıkaran şirket belirler,
- Tahviller hamiline veya satın alan kişinin ismine yazılı olabilir,
- Tahviller, sahiplerine tahvil çıkaran kuruluşun yönetiminde pay/söz hakkı vermez (aşağıda da anlatılacağı şekilde, istisnalar olabilir),
- Şirketlerde kâr dağıtımı yapılmadan önce, tahvil sebebiyle alacaklı olanların hakları ödenir,
- Tahviller, nominal değerlerinin altında yani iskontolu olarak ihraç edilebilir (mevzuatta varsa),
- Tahvillerin faizleri, çoğunlukla ayın 1’i - 15’i arasında ödenir…

Tahvil Çeşitleri Nelerdir?

Tahvil çeşitleri şunlardır:

Devlet Tahvilleri – Devlet, başka bir deyişle hazine tarafından çıkarılan borç senetleridir. En risksiz tahvil türüdür.

Özel Sektör Tahvilleri – Anonim şirketler ya da bankalar tarafından çıkarılan tahvillerdir. En yüksek riskli tahvil türüdür.

Sabit ve Değişken Faizli Tahviller – Değişken faizli tahvillerde faizler piyasadaki arz talep ilişkisine göre belirlenir. Sabit faizli tahvillerde ise 3, 6 aylık ve 1 yıllık dönemlerde sabit faiz uygulaması mevcuttur.

Endeksli Tahviller – Yatırımcıları faize karşı koruma amacı taşıyan endeksli tahvillerde; anapara altın, döviz gibi belli başlı yatırım araçlarına göre artırılarak ödenir.

TÜFE’ye Endeksli Devlet Tahvilleri – TÜFE’ye endeksli tahviller, enflasyondaki değişimlere rağmen herhangi bir değişiklik göstermeyen, başka bir deyişle öngörülebilir getiri sağlayan tahvillerdir. Yatırımcılara reel getiri garantisi verirler.

Primli ve Başa Baş Tahviller – Piyasaya, üzerinde bulunan değer ile arz edilen tahvile başa baş tahvil denir. Primli tahvil ise, üzerinde belirtilenden daha az bir değer ile piyasaya sürülür.

Hamiline ve Nama Yazılı Tahviller -Tahvil, üzerinde isim belirtiliyorsa nama yazılı, belirtilmemiş ise hamiline yazılı olarak kategorize edilir.

Paraya Çevrilme Kolaylığı Sunan Tahviller – Vadesi gelmeden kolayca paraya çevrilebilen -ve o zamana kadarki faizini de veren- tahvillerdir.

İkramiyeli Tahviller – Tahvil satışını teşvik etmek maksadıyla sahibine ekstra avantajlar sağlayan tahvillerdir. Ülkemizde bu uygulama mevcut değildir.

Garantili ve Garantisiz Tahviller – Tahvile (satışı arttırmak maksadıyla) bir banka veya şirket garantisi veriliyorsa garantili, verilmiyorsa garantisiz tahvil denir.

Hisse Senedi (Pay Senedi) ile Değiştirilebilir Tahvil – Belli koşullarda pay senetleri ile değiştirilebilen tahvillerdir. Vadeleri 2 yıldan az, 7 yıldan ise fazla olamaz.

Kâra İştirakli Tahviller – Anonim şirketler tarafından çıkarılan, satışları teşvik etmek maksadıyla şirket kârına iştirak etme hakkı sunan tahvillerdir.

Global Hesabınızı Açın, Güvenli Yatırıma Başlayın!

Eğer siz de yatırım dünyasında daha sağlam adımlarla ilerlemek; daha güvenli ve etkili kısa, orta ve uzun vadeli yatırım kararları alabilmek istiyorsanız, sektördeki 30 yılı aşkın tecrübemiz ve sizi her konuda gerektiği şekilde yönlendirecek uzman danışmanlarımızla yanınızdayız. Aşağıdaki bağlantıyı kullanarak Global Menkul Değerler hesabınızı kolayca açabilir, yatırım ihtiyaçlarınıza en uygun özel çözümleri deneyimlemeye başlayabilirsiniz.

HESAP AÇ